
7+ món ăn trong mâm cỗ ngày tết miền Nam không thể thiếu
-
Người viết: Admin BHC
/
Mục lục bài viết
Tết Nguyên Đán – dịp lễ quan trọng nhất của người Việt, không chỉ là thời gian để đoàn viên, sum vầy mà còn là lúc để tận hưởng những món ăn truyền thống đặc trưng của mỗi vùng miền. Trong đó, mâm cỗ ngày Tết miền Nam luôn mang đậm dấu ấn văn hóa, phản ánh tinh thần phóng khoáng, ấm cúng của con người nơi đây. Hãy cùng Biên Hoà Consumer khám phá 7+ món ăn ngày Tết miền Nam không thể thiếu trong mâm cỗ để cảm nhận rõ hơn nét đẹp độc đáo của ẩm thực miền Nam trong dịp Tết cổ truyền. Không chỉ vậy, bài viết còn bật mí ý nghĩa sâu sắc của mâm cỗ Tết, các lưu ý khi chuẩn bị, và cách lựa chọn sản phẩm chất lượng, đảm bảo bữa tiệc xuân thêm trọn vẹn.
1. Giới thiệu về mâm cỗ ngày Tết miền Nam
Mâm cỗ ngày Tết là một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực của người Việt, đặc biệt là ở miền Nam. Khác với mâm cỗ của miền Bắc hay miền Trung, mâm cỗ ngày Tết miền Nam mang đậm nét phóng khoáng, giản dị nhưng vẫn đầy đủ ý nghĩa, phản ánh phong cách sống cởi mở và lạc quan của người dân nơi đây.
Trong những ngày đầu năm mới, mâm cỗ không chỉ là bữa ăn sum vầy mà còn mang ý nghĩa tâm linh, thể hiện lòng thành kính với tổ tiên và khát vọng về một năm mới bình an, sung túc. Các món ăn trên mâm cỗ miền Nam thường kết hợp hài hòa giữa vị ngọt, mặn, béo, chua cay, tạo nên một bữa tiệc hương vị đa dạng, hấp dẫn.
Hình 1. Mâm cỗ ngày Tết là một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực của người Việt
Những món đặc trưng không chỉ là biểu tượng cho sự đoàn viên mà còn gửi gắm những lời chúc tốt đẹp về sự may mắn, tài lộc, và hạnh phúc cho gia đình. Mâm cỗ ngày Tết miền Nam, với sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, chính là hình ảnh thu nhỏ của văn hóa Nam Bộ: gần gũi, đậm đà và chan chứa tình cảm.
2. 7+ món ăn ngày Tết miền Nam không thể thiếu
Mâm cỗ ngày Tết miền Nam không chỉ phong phú về hương vị mà còn chứa đựng những giá trị truyền thống sâu sắc. Dưới đây là những món ăn không thể thiếu trong ngày Tết của người miền Nam, mỗi món đều mang đặc điểm và ý nghĩa riêng:
2.1. Bánh tét
Bánh tét là một món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết của người miền Nam, mang đậm bản sắc văn hóa và truyền thống. Bánh được làm từ gạo nếp dẻo thơm, được bọc lấy nhân đậu xanh mịn màng và thịt mỡ béo ngậy, tạo nên sự hòa quyện hoàn hảo về hương vị. Bánh tét được gói cẩn thận trong lá chuối tươi, sau đó được luộc chín trong nhiều giờ đồng hồ để đảm bảo độ mềm dẻo, thơm ngon. Hình dáng của bánh tét khác biệt so với bánh chưng của miền Bắc, bánh có hình trụ dài, đơn giản mà tinh tế, vừa dễ dàng chia sẻ giữa các thành viên trong gia đình, vừa dễ dàng bảo quản.
Bánh tét không chỉ ngon miệng mà còn mang một ý nghĩa sâu sắc trong ngày Tết. Với hình dáng tròn dài, bánh tét tượng trưng cho sự sum vầy, quây quần của gia đình, thể hiện mong muốn một năm mới đầy đủ, trọn vẹn và hạnh phúc. Những chiếc bánh tét cũng là biểu tượng của sự no đủ và phúc lộc, mang đến sự bình an, tài lộc cho cả gia đình.
Hình 2. Bánh tét là một món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết của người miền Nam
2.2. Thịt kho hột vịt
Thịt kho hột vịt hay còn gọi là thịt kho tàu là một trong những món ăn truyền thống, luôn có mặt trên mâm cỗ Tết của người miền Nam. Món ăn này được chế biến từ những miếng thịt ba chỉ mềm béo, thơm ngon, kết hợp với hột vịt luộc bùi bùi và nước dừa tươi ngọt dịu. Tất cả các nguyên liệu được ninh kỹ, hòa quyện trong nước kho trong veo, tạo nên hương vị đậm đà, thơm ngọt, hấp dẫn mọi thực khách.
Thịt kho hột vịt không chỉ là một món ăn ngon mà còn mang ý nghĩa đặc biệt trong ngày Tết. Với màu sắc vàng óng của thịt và trứng, món ăn biểu trưng cho sự giàu sang, phú quý. Nước kho trong, thơm ngọt như lời cầu chúc cho một năm mới suôn sẻ, không vướng bận hay khó khăn. Đặc biệt, sự kết hợp hài hòa giữa các nguyên liệu cũng thể hiện sự đoàn viên, sum vầy và ấm no của gia đình trong dịp đầu xuân.
Hình 3. Thịt kho hột vịt là một trong những món ăn truyền thống, luôn có mặt trên mâm cỗ Tết của người miền Nam
2.3. Củ kiệu tôm khô
Củ kiệu muối chua kết hợp với tôm khô là một món ăn dân dã nhưng đầy sức hấp dẫn, luôn hiện diện trong mâm cỗ ngày Tết miền Nam. Củ kiệu được muối chua ngọt, giữ độ giòn giòn tự nhiên, vừa kích thích vị giác vừa giúp cân bằng hương vị cho các món ăn ngày Tết. Khi kết hợp với tôm khô có vị đậm đà, dai ngọt, món ăn này mang đến sự hòa quyện độc đáo, vừa đậm chất truyền thống vừa trọn vẹn về hương vị.
Không chỉ ngon miệng, củ kiệu tôm khô còn chứa đựng ý nghĩa sâu sắc. Củ kiệu, với hình dáng nhỏ nhắn và sắc trắng tinh khôi, tượng trưng cho sự trong sáng, trường tồn và may mắn. Tôm khô, đặc biệt là khi được chế biến kỹ lưỡng, thể hiện sự đầy đặn và thịnh vượng. Sự kết hợp này gửi gắm thông điệp về tình cảm gắn kết, đoàn viên trong gia đình, cùng lời chúc cho một năm mới đủ đầy, an khang.
2.4. Canh khổ qua nhồi thịt
Món canh khổ qua nhồi thịt là một trong những món ăn đặc trưng không thể thiếu trên mâm cỗ ngày Tết miền Nam, mang đậm ý nghĩa truyền thống và giá trị dinh dưỡng. Điểm đặc biệt của món ăn này nằm ở sự kết hợp hài hòa giữa vị đắng nhẹ của khổ qua và vị ngọt thanh của nhân thịt băm nhuyễn bên trong. Phần nhân thường được làm từ thịt heo băm nhuyễn, trộn đều với nấm mèo, hành lá và gia vị, sau đó được khéo léo nhồi vào những trái khổ qua tươi ngon.
Ngoài hương vị, món canh khổ qua nhồi thịt còn mang ý nghĩa sâu sắc trong văn hóa ẩm thực ngày Tết. "Khổ qua" được hiểu là "khổ đã qua", gửi gắm thông điệp về sự vượt qua khó khăn, xua đi những điều không may mắn của năm cũ, để đón chào một năm mới hạnh phúc, an lành. Món canh này không chỉ là một món ăn mà còn là lời cầu chúc ý nghĩa, thể hiện tinh thần lạc quan và hy vọng vào tương lai tốt đẹp.
2.5. Lạp xưởng
Lạp xưởng là một món ăn truyền thống quen thuộc trong mâm cỗ ngày Tết miền Nam, nổi bật với màu đỏ đặc trưng cùng hương vị thơm ngon khó cưỡng. Lạp xưởng thường được làm từ thịt heo xay nhuyễn, trộn đều với gia vị, đường, rượu và một chút mỡ heo để tạo độ béo ngậy. Sau khi được nhồi chặt vào lòng heo, lạp xưởng được phơi khô hoặc hun khói để giữ trọn hương vị. Khi chế biến, lạp xưởng có thể được chiên vàng, nướng trên than hoa hoặc hấp cách thủy, tùy theo sở thích của từng gia đình.
Hình 4. Lạp xưởng là một món ăn truyền thống quen thuộc trong mâm cỗ ngày Tết miền Nam
Món ăn này không chỉ hấp dẫn bởi vị ngọt nhẹ, đậm đà mà còn bởi màu sắc rực rỡ, bắt mắt. Màu đỏ của lạp xưởng được xem là biểu tượng của sự may mắn và thịnh vượng trong ngày đầu năm. Sự xuất hiện của lạp xưởng trong mâm cỗ Tết như một lời chúc cho tài lộc dồi dào, cuộc sống sung túc và những điều tốt đẹp trong năm mới. Không chỉ là món ăn đơn thuần, lạp xưởng còn mang đậm nét văn hóa và ý nghĩa sum vầy, khiến bữa cơm ngày Tết thêm trọn vẹn và ý nghĩa.
2.6. Chả giò
Chả giò là một món ăn truyền thống không thể thiếu trên mâm cỗ ngày Tết miền Nam, mang hương vị thơm ngon và vẻ ngoài hấp dẫn. Chả giò tôm thịt miền Nam thường được làm từ nhân gồm thịt heo, tôm, rau củ thái nhỏ, thêm chút miến hoặc nấm mèo để tạo độ dai và ngọt tự nhiên. Nhân được cuốn cẩn thận trong lớp bánh tráng mỏng, sau đó chiên giòn vàng ươm, mang đến hương thơm khó cưỡng và vị giòn tan đầy lôi cuốn.
Không chỉ ngon miệng, món chả giò còn mang ý nghĩa tượng trưng sâu sắc trong ngày Tết. Với lớp vỏ vàng giòn rụm bao bọc phần nhân đầy đặn bên trong, chả giò là hình ảnh của sự sung túc, trọn vẹn và đủ đầy. Màu sắc và hình dáng đẹp mắt của món ăn này còn gửi gắm lời chúc về những điều tốt đẹp, may mắn và thành công trong năm mới. Mỗi cuốn chả giò, với sự khéo léo và tỉ mỉ trong từng công đoạn, không chỉ là một món ăn mà còn là cả một nét văn hóa sum vầy, đoàn tụ trong dịp đầu xuân.
2.7. Dưa giá
Dưa giá là một món ăn thanh mát, nhẹ nhàng nhưng không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết của người miền Nam. Món ăn này được chế biến từ giá đỗ tươi ngon, kết hợp với cà rốt, hẹ và hành, tất cả được muối chua ngọt vừa phải, tạo nên một hương vị đặc biệt và dễ ăn. Dưa giá thường được dùng kèm với các món thịt kho, bánh tét hay chả giò, giúp cân bằng vị giác và làm dịu đi độ béo ngậy của các món ăn khác.
Món dưa giá không chỉ mang lại sự tươi mới và thanh khiết cho bữa ăn mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc. Dưa giá tượng trưng cho sự tươi trẻ, sức khỏe dồi dào và sự thanh lọc, giúp làm mới cơ thể sau những bữa ăn nặng nề trong dịp Tết. Hơn nữa, dưa giá còn là biểu tượng của sự hài hòa và đoàn kết trong gia đình, khi mọi thành viên quây quần bên nhau, cùng thưởng thức món ăn đơn giản nhưng đầy ý nghĩa.
2.8. Một số món khác
Ngoài những món ăn truyền thống như bánh tét, thịt kho hột vịt hay củ kiệu tôm khô, mâm cỗ Tết miền Nam còn có thể bao gồm nhiều món ăn đặc sắc khác như nem chua, gỏi ngó sen, cá lóc nướng hay chè trôi nước. Mỗi món ăn đều mang những nét đặc trưng riêng, góp phần làm nên bức tranh ẩm thực rực rỡ, đa dạng và phong phú.
Nem chua, với vị chua ngọt đặc trưng và hương vị thơm ngon từ thịt heo và gia vị, là món ăn khai vị không thể thiếu, mang đến sự mới mẻ và hấp dẫn ngay từ miếng đầu tiên. Gỏi ngó sen tươi mát, kết hợp với tôm thịt, rau thơm và gia vị chua ngọt, vừa ngon vừa bổ dưỡng, thể hiện sự thanh thoát và nhẹ nhàng trong bữa tiệc ngày Tết. Cá lóc nướng, với thịt cá ngọt mềm và lớp da vàng giòn, thường được ăn kèm với rau sống, mang lại hương vị đặc trưng của miền Tây, vừa đơn giản lại vừa đậm đà. Chè trôi nước, với những viên bột nếp dẻo, nhân đậu xanh ngọt lịm, là món tráng miệng ngọt ngào, thể hiện sự may mắn và viên mãn trong năm mới.
3. Ý nghĩa của mâm cỗ Tết miền Nam
Mâm cỗ Tết miền Nam không chỉ là một bữa ăn đơn thuần, mà còn là biểu tượng của sự sum vầy, đoàn tụ và những lời chúc tốt đẹp cho một năm mới. Mỗi món ăn trên mâm cỗ đều mang trong mình những giá trị văn hóa và ý nghĩa sâu sắc, thể hiện sự tôn trọng, tình yêu thương và sự quan tâm đối với các thành viên trong gia đình. Những món ăn như bánh tét, thịt kho hột vịt, củ kiệu tôm khô hay canh khổ qua nhồi thịt đều là những món ăn đậm đà, mang đến sự đầy đủ, sung túc và an lành trong ngày Tết.
Hình 5. Mâm cỗ Tết miền Nam không chỉ là một bữa ăn đơn thuần, mà còn là biểu tượng của sự sum vầy
Mâm cỗ Tết miền Nam không thể thiếu sự góp mặt của những thức uống giải khát, mang lại sự tươi mới và thanh mát, cân bằng cho bữa ăn. Trong dịp Tết, mọi người thường cùng nhau thưởng thức các món ăn kèm với nước giải khát như:
Nước dừa
Nước dừa là một trong những thức uống giải khát phổ biến và được ưa chuộng trong mâm cỗ Tết miền Nam, không chỉ vì vị ngọt mát tự nhiên mà còn vì những lợi ích sức khỏe mà nó mang lại. Trong những dịp lễ tết, nếu bạn không có thời gian chuẩn bị nước dừa tươi, các sản phẩm nước dừa đóng hộp chất lượng như nước dừa đóng hộp Cocoxim sẽ là lựa chọn tiện lợi mà vẫn giữ nguyên được hương vị thơm ngon tự nhiên của nước dừa. Sản phẩm có nhiều hương vị khác nhau như nước dừa đóng hộp Cocoxim dừa dứa non, nước dừa đóng hộp Cocoxim Sen và nước dừa đóng hộp Cocoxim tắc.
Hình 6. Nước dừa đóng hộp Cocoxim Sen
Hình 7. Nước dừa đóng hộp Cocoxim tắc
Nước tăng lực
Nước tăng lực là một thức uống phổ biến giúp cung cấp năng lượng nhanh chóng và cải thiện sự tỉnh táo, thường được sử dụng trong các dịp cần sự tỉnh táo cao hoặc trong những buổi gặp gỡ, tụ họp dài ngày, như dịp Tết. Chọn những loại nước có gas nhưng vẫn đảm bảo được sức khỏe sau kì nghỉ tết, bạn có thể chọn nước tăng lực của Bien Hoa Consumer với những sự kết hợp cùng thực phẩm thiên nhiên như nước tăng lực C nhân sâm và nước tăng lực C đông trùng hạ thảo.
Hình 8. Nước tăng lực C nhân sâm
Nước lọc hay nước tinh khiết
Trong không khí vui vẻ của những ngày Tết, nước tinh khiết là lựa chọn tuyệt vời để giải khát và duy trì sự tỉnh táo, tránh cảm giác khát nước và hỗ trợ cơ thể tiêu hóa tốt hơn sau những bữa ăn đậm đà. Nước tinh khiết cũng là thành phần cơ bản trong nhiều món ăn, chẳng hạn như nấu canh, nấu chè, hay làm các món tráng miệng, mang lại sự nhẹ nhàng và thanh thoát cho bữa tiệc. Để thưởng thức nước tinh khiết có thêm hương vị độc lạ, bạn có thể chọn nước uống hương mía Miaqua của Bien Hoa Consumer. Với hương vị tự nhiên, độc đáo và thanh mát, Miaqua mang lại sự kết hợp hoàn hảo giữa nước tinh khiết và hương thơm nhẹ nhàng, dễ chịu, giúp bạn giải khát mà không làm mất đi sự thanh thoát của nước uống truyền thống.
Hình 9. Nước uống hương mía Miaqua
Sữa dừa
Trong không khí sum vầy ngày Tết, sữa dừa còn là thức uống tuyệt vời để gia đình cùng nhau thưởng thức, tạo thêm sự ấm áp và gắn kết. Ngoài ra, sữa dừa còn giúp bạn dễ tiêu hoá sau bữa ăn có phần dầu mỡ của ngày tết. Nếu bạn không có thời gian làm sữa dừa tươi, các sản phẩm sữa dừa đóng hộp từ các thương hiệu uy tín như Bien Hoa Consumer sẽ là lựa chọn nhanh chóng và tiện lợi, giúp bạn thưởng thức món sữa dừa thơm ngon mà vẫn giữ được hương vị tự nhiên của dừa. Có 2 vị thơm ngon cho bạn lựa chọn sữa dừa cà phê Cocoxim và sữa dừa Socola đen Cocoxim.
Hình 10. Sữa dừa cà phê Cocoxim
Mâm cỗ Tết miền Nam không chỉ là nơi để thưởng thức những món ăn ngon mà còn là dịp để cả gia đình quây quần, chia sẻ những khoảnh khắc quý báu bên nhau, cùng nhau chúc mừng năm mới, tận hưởng sự đoàn viên và hạnh phúc.
4. Một số lưu ý khi chuẩn bị mâm cỗ ngày Tết
Mâm cỗ ngày Tết không chỉ thể hiện sự trân trọng với truyền thống mà còn là cơ hội để gia đình sum vầy, chia sẻ niềm vui trong dịp đầu năm. Để chuẩn bị mâm cỗ trọn vẹn ý nghĩa và hương vị, bạn cần lưu ý các điểm sau:
4.1 Lựa chọn nguyên liệu tươi ngon và chất lượng
Nguyên liệu là yếu tố quyết định sự thành công của các món ăn. Hãy ưu tiên chọn những thực phẩm tươi sống, đảm bảo nguồn gốc rõ ràng và an toàn vệ sinh. Đối với các loại gia vị hoặc thực phẩm chế biến sẵn, bạn có thể tham khảo các sản phẩm chất lượng từ Bien Hoa Consumer như đường Biên Hòa, nước cốt dừa XIM - Mom Cooks và nước màu dừa XIM - Mom Cooks giúp tiết kiệm thời gian mà vẫn đảm bảo hương vị thơm ngon cho từng món ăn.
Hình 11. Đường tinh luyện Bien Hoa Consumer
Hình 12. Nước cốt dừa Xim
Hình 13. Nước màu dừa Xim
4.2. Trình cỗ đẹp mắt
Mâm cỗ Tết không chỉ ngon mà còn cần được trình bày bắt mắt để làm nổi bật không khí vui tươi, phồn thịnh. Hãy chú ý sắp xếp các món ăn hài hòa về màu sắc, hình dáng, tạo sự cân đối giữa các món chính và món phụ. Một mâm cỗ đẹp mắt sẽ mang lại cảm giác ấm áp, sum vầy và để lại ấn tượng tốt đẹp trong lòng mỗi người tham dự.
4.3. Theo truyền thống vùng miền
Mỗi vùng miền có những nét đặc trưng riêng trong mâm cỗ Tết. Ví dụ, mâm cỗ miền Nam thường không thể thiếu bánh tét, thịt kho hột vịt, canh khổ qua nhồi thịt, củ kiệu tôm khô. Việc tuân theo các truyền thống này không chỉ thể hiện sự tôn trọng văn hóa mà còn mang lại cảm giác thân thuộc, gần gũi trong những ngày đầu năm.
4.4. Tránh lãng phí thực phẩm
Dịp Tết thường có rất nhiều món ăn, dễ dẫn đến việc dư thừa và lãng phí. Hãy lên kế hoạch chi tiết về số lượng và loại món ăn phù hợp với số người tham gia. Nếu còn thừa, bạn có thể bảo quản đúng cách hoặc sáng tạo thành các món ăn mới để tận dụng tối đa thực phẩm.
Mâm cỗ Tết miền Nam không chỉ là bữa ăn truyền thống mà còn là biểu tượng của sự sum họp, đoàn viên và lòng hiếu kính đối với tổ tiên. Với sự kết hợp hài hòa giữa các món ăn đậm đà, thanh mát và mang ý nghĩa sâu sắc, mâm cỗ ngày Tết là niềm tự hào văn hóa của người dân miền Nam, phản ánh tinh thần phóng khoáng và tình cảm ấm áp.
Dù cuộc sống hiện đại có nhiều thay đổi, giá trị truyền thống của mâm cỗ Tết vẫn được gìn giữ và phát huy, là dịp để gia đình cùng nhau chia sẻ niềm vui, ước vọng cho một năm mới an lành, hạnh phúc. Chuẩn bị một mâm cỗ chu đáo, đầy đủ không chỉ là cách thể hiện tình yêu thương mà còn là sợi dây kết nối mọi thành viên trong gia đình, tạo nên những khoảnh khắc đáng nhớ trong dịp đầu xuân.
Xem thêm công thức các món ăn không thể thiếu trong ngày Tết:
1. Tổng hợp 7 món ăn ngày Tết miền Bắc đậm đà hương vị
2. Hướng dẫn chuẩn bị mâm cúng ngày mùng 1 Tết đầy đủ cho 3 miền
3. Khám phá 10 cách làm gỏi tai heo vừa miệng đậm đà hương vị Tết