2 cách nấu sâm bổ lượng thơm ngon, bổ dưỡng cho sức khỏe

Sâm bổ lượng là một món chè thanh mát, bổ dưỡng được nhiều người yêu thích. Không chỉ giải nhiệt hiệu quả, món chè này còn mang lại nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Cùng BHC tìm hiểu về cách nấu sâm bổ lượng ngon đúng điệu qua bài viết dưới đây nhé!

1. Sâm bổ lượng là gì?

Sâm bổ lượng là một món chè đặc biệt có nguồn gốc từ Quảng Đông, Trung Quốc và sau một thời gian dài, người dân miền Nam đã biến nó trở thành một món ăn vặt phổ biến. Nguyên liệu để nấu chè này là những vị thuốc bổ dưỡng có lợi cho sức khỏe như long nhãn, bo bo, hạt sen, táo tàu và đường phèn.

Hình 1: Sâm bổ lượng là gì?

Sâm bổ lượng không chỉ ngon mà còn có nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm khả năng làm dịu hệ tiêu hóa, thanh nhiệt, an thần và giải độc hiệu quả. Với những tác dụng kỳ diệu như vậy, món ăn này thực sự là một gợi ý tuyệt vời cho gia đình trong mọi điều kiện thời tiết. Trong ngày nắng, bạn có thể thưởng thức chè sâm bổ lượng cùng với đá bào. Trong ngày mưa, bạn có thể thưởng thức chè khi còn ấm hoặc ở nhiệt độ thường.

Mặc dù sâm bổ lượng không phải là món ẩm thực truyền thống của Việt Nam, nhưng món ăn này đã từng bước chinh phục lòng yêu thích của người dùng nhờ vào hương vị độc đáo và đặc biệt là những lợi ích tuyệt vời mà nó mang lại.

• Thanh nhiệt cơ thể: Chè sâm bổ lượng chứa các thành phần như nhãn nhục, củ sen, hạt sen và táo đen, có khả năng cân bằng nhiệt độ cơ thể. Điều này giúp giảm cảm giác nóng bức trong những ngày oi ả.

• An thần và giấc ngủ: Hạt sen, tuyết nhĩ, kỷ tử, đẳng sâm và các thành phần khác trong chè sâm bổ lượng có khả năng thúc đẩy quá trình thư giãn của cơ thể và cải thiện chất lượng giấc ngủ. Điều này giúp bạn có được giấc ngủ sâu hơn.

• Bổ não và tăng cường sức kháng: Bạch quả - một thành phần quan trọng của chè sâm bổ lượng giúp tăng cường hoạt động của não bộ. Nó cải thiện dưỡng khí cho tế bào thần kinh và làm cho quá trình lưu thông máu được tốt hơn. Điều này không chỉ cải thiện sự tập trung mà còn giúp ức chế tế bào thần kinh thoái hóa, có tác dụng phòng ngừa và hỗ trợ trong quá trình điều trị các bệnh về mạch máu não.

Những công dụng này khiến cho chè sâm bổ lượng trở thành một món ăn không chỉ ngon mà còn rất có lợi cho sức khỏe và tinh thần của bạn.

2. Cách nấu sâm bổ lượng thanh mát, bổ dưỡng

2.1. Nguyên liệu nấu sâm bổ lượng

Để chuẩn bị nấu sâm bổ lượng cho 4-6 người dùng, bạn cần chuẩn bị các nguyên liệu sau:

• Đường tinh luyện Biên Hòa (100g): Đường BHC được sản xuất theo công nghệ hiện đại, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, có độ tinh khiết cao và vị ngọt thanh tự nhiên, giúp tạo nên hương vị hoàn hảo cho món chè, dễ hòa tan và không gây đục nước.

Hình 2: Đường tinh luyện Biên Hòa Pure

• Hạt bo bo (50g): là loại hạt có vị ngọt nhẹ, tính mát, giúp bổ tỳ, ích khí và an thần. Cần ngâm trước khi nấu khoảng 4-6 tiếng để hạt nở đều.

• Củ sen (50g): củ sen tươi có vị ngọt thanh, tính mát, giúp bổ phế, dưỡng vị và thanh nhiệt. Nên chọn củ sen tươi, không bị thâm đen.

• Hạt sen tươi (100g): có vị ngọt dịu, tính bình, giúp bổ tỳ, dưỡng tâm và an thần. Cần loại bỏ tim sen để tránh vị đắng.

• Củ năng (100g): có vị ngọt, tính mát, giúp bổ phế, sinh tân dịch. Nên chọn củ năng tươi, vỏ màu nâu sáng, thịt trắng ngà.

• Táo tàu (50g): có vị ngọt, tính ấm, giúp bổ huyết, dưỡng tâm tỳ. Nên chọn táo tàu khô, màu đỏ nâu, thịt dày.

• Long nhãn (100g): có vị ngọt, tính ấm, giúp bổ huyết, dưỡng tâm tỳ. Có thể dùng long nhãn khô hoặc tươi tùy thích.

• Phổ tai sợi (30g): là loại nấm có vị ngọt nhẹ, tính mát, giúp thanh phế và nhuận phế. Cần ngâm nở trước khi nấu.

• Nước lọc (1 lít): nên dùng nước tinh khiết để đảm bảo vệ sinh và không ảnh hưởng đến hương vị của món ăn.

• Đá viên

Nguyên liệu phụ (tùy chọn để tăng thêm hương vị và dưỡng chất):

• Cam thảo (10g): có vị ngọt đặc trưng, tính ôn, giúp điều hòa các vị thuốc và tăng công dụng bổ dưỡng.

• Đẳng sâm (20g): có vị đắng ngọt, tính ôn, giúp bổ khí, sinh津 (tân dịch), ích vị.

• Lá dứa (3-4 lá): tạo hương thơm tự nhiên và màu xanh đẹp mắt cho món ăn.

• Gừng tươi (1 củ nhỏ): có vị cay nóng, giúp ấm bụng và khử mùi tanh của một số nguyên liệu.

• Thạch cao (15g): có vị ngọt nhẹ, tính hàn, giúp thanh nhiệt, sinh津 (tân dịch).

• Quế chi (5g): có vị cay ngọt, tính ấm, giúp ấm bụng và tạo hương thơm đặc trưng.

2.2. Cách nấu sâm bổ lượng

Cách 1: Nấu chè sâm bổ lượng truyền thống

Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu

Những nguyên liệu chính để nấu sâm bổ lượng

• 50 gam hạt bo bo

• 50 gam củ sen

• 100 gam hạt sen tươi

• 100 gam củ năng

• 50 gam táo tàu

• 100 gam long nhãn

• 30 gam phổ tai sợi

• 100 gam đường Biên Hòa

• 1 lít nước lọc

• 1 ít đá viên

Bước 2: Sơ chế nguyên liệu nấu sâm bổ lượng

Hình 3: Sơ chế nguyên liệu nấu sâm bổ lượng

Đầu tiên, bạn cần sơ chế hạt bo bo bằng cách rửa sạch và ngâm trong nước lạnh khoảng 2 tiếng. Sau thời gian ngâm, đem luộc hạt bo bo trong nước sôi khoảng 20 phút với lửa vừa, rồi vớt ra rổ để ráo nước. Bạn có thể vẩy nhẹ rổ để nước nhanh ráo hơn. 

Với các nguyên liệu khác, cần lưu ý chỉ sử dụng nước lạnh để tránh làm mất đi hương vị đặc trưng. Hạt sen cần được lấy hết phần tim và rửa sạch. Phần nhãn nhục chỉ cần rửa nhẹ qua nước lạnh để loại bỏ bụi bẩn bám trên bề mặt. Củ sen và củ năng sau khi rửa sạch thì gọt vỏ và cắt thành những miếng vừa ăn. 

Cuối cùng, ngâm mềm phổ tai và táo tàu, sau đó rửa lại thật kỹ với nước sạch.

Bước 3: Tiến hành nấu chè sâm bổ lượng

Bắt đầu quá trình nấu bằng việc đun sôi 1 lít nước sạch trong nồi. Khi nước sôi, cho táo, hạt sen tươi, củ sen, củ năng đã sơ chế và đường phèn vào nấu chung. Đợi đến khi nước sôi lớn thì hạ nhỏ lửa để món chè được chín đều. 

Sau khoảng 10 phút, tiếp tục cho táo tàu và long nhãn vào nồi, nấu với lửa vừa cho đến khi các nguyên liệu mềm và chín tới. Cuối cùng, cho phổ tai đã chuẩn bị vào và nấu thêm khoảng 5 phút nữa. 

Trong quá trình nấu, bạn nên thường xuyên nêm nếm và điều chỉnh lượng đường sao cho phù hợp với khẩu vị. Khi thấy các nguyên liệu đã chín mềm và vị ngọt vừa phải thì tắt bếp.

Bước 4: Thưởng thức sâm bổ lượng

Hình 4: Sâm bổ lượng truyền thống 

Để thưởng thức món chè sâm bổ lượng một cách trọn vẹn nhất, bạn nên bắt đầu bằng việc cho một lượng vừa phải hạt bo bo đã luộc vào đáy cốc. 

Tiếp theo, múc hỗn hợp chè vào, đảm bảo trong mỗi phần đều có đầy đủ các nguyên liệu như hạt sen, củ sen, củ năng, long nhãn và phổ tai. Bạn có thể điều chỉnh lượng nguyên liệu theo sở thích cá nhân. 

Cuối cùng, thêm vài viên đá để món chè thêm mát lạnh và thơm ngon. Món chè sâm bổ lượng này đặc biệt thích hợp để thưởng thức vào những ngày nóng bức, giúp giải nhiệt và bổ dưỡng cho cơ thể.

Cách 2: Học cách nấu chè sâm bổ lượng đơn giản nhất

Dù thơm ngon nhưng chè sâm bổ lượng truyền thống khá phức tạp với nhiều nguyên liệu. Chính vì vậy, nhiều người e ngại không có thời gian nấu. Tuy nhiên, có một cách nấu sâm bổ lượng đơn giản hơn cho “hội những người lười”. Bạn hãy thử với công thức nấu sâm bổ lượng đơn giản hơn dưới đây nhé.

Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu

• 400 gam nho khô

• 300 gam táo tàu

• 300 gam nhãn nhục

• 1 quả la hán quả

• 1,5 lít nước lọc

• 100 gam đường phèn Biên Hòa Pro 

Hình 5: Đường phèn Biên Hòa Pro 

Bước 2: Sơ chế nguyên liệu

Đầu tiên, bạn rửa sạch nho khô, nhãn nhục, táo tàu trong nước lạnh để loại bỏ hoàn toàn bụi bẩn bám trên bề mặt. Rửa sạch la hán quả rồi dùng tay bóp nhẹ, mục đích là làm vỡ lớp vỏ bên ngoài. Sau đó đổ các loại nguyên liệu này ra rổ cho ráo nước hoàn toàn. 

Bước 3: Tiến hành nấu sâm bổ lượng

Hình 6: Nấu chè sâm bổ lượng siêu ngon

Bạn cho vào nồi 1,5 lít nước lọc và đun với lửa lớn. Khi nước sôi thì cho la hán quả đã bóp vỡ vỏ vào nồi. Vặn nhỏ lửa, nấu thêm khoảng 15 phút nữa để la hán quả thôi ra nước ngọt. 

Khi bạn thấy phần nước chuyển sang màu nâu nhạt, dùng rây vớt hết phần bã la hán quả trong nồi đi. Thêm vào 100 gam đường phèn, khuấy đều để đường tan hoàn toàn là được. Khi đường đã tan, bạn cho hết phần táo đỏ, nho khô và nhãn nhục đã sơ chế sạch vào nồi. 

Nấu thêm 10 phút nữa với lửa vừa để các nguyên liệu trong nồi mềm hoàn toàn. Sau đó, tiến hành cân chỉnh lại các nguyên liệu sao cho vừa miệng thì tắt bếp.

Bước 4: Trình bày

Hình 7: Sâm bổ lượng siêu dễ làm tại nhà

Sau khi đã nấu xong, bạn nên chờ nước sâm bổ lượng nguội hoàn toàn. Cho nước vào trong các chai hoặc bình kín và bảo quản trong tủ lạnh. Đến khi uống, bạn cho sâm bổ lượng ra cốc với một chút đá viên sẽ ngon và mát hơn nhiều.

3. Những lưu ý để chè có vị thanh mát, không bị chát

Hình 8: Những lưu ý để chè có vị thanh mát

Để có được ly sâm bổ lượng thơm ngon, thanh mát và không bị chát, bạn cần lưu ý những điểm sau:

• Chọn nguyên liệu chất lượng: Sử dụng Đường tinh luyện Biên Hòa hoặc đường phèn Biên Hòa Pro để đảm bảo độ ngọt thanh và tinh khiết. Các dược liệu nên chọn loại còn tươi, không bị mốc hay ẩm mục. Nên mua dược liệu tại các cửa hàng uy tín để đảm bảo chất lượng và nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
• Thời gian ngâm nguyên liệu: Các loại hạt và dược liệu khô cần được ngâm đủ thời gian để ngấm nước, giúp quá trình nấu diễn ra nhanh hơn và chiết xuất được nhiều dưỡng chất. Tuy nhiên, không nên ngâm quá lâu sẽ làm mất dưỡng chất và có thể gây hư hỏng nguyên liệu.
• Kiểm soát nhiệt độ và thời gian nấu: Nấu với lửa vừa và đủ thời gian để các dược liệu tiết ra tinh chất nhưng không bị cháy khét. Tránh nấu quá lâu khiến nước bị cạn và đắng. Việc kiểm soát nhiệt độ đúng cách sẽ giúp giữ được hương vị tự nhiên của các nguyên liệu.
• Thứ tự cho nguyên liệu: Các nguyên liệu cứng nên được nấu trước, các nguyên liệu mềm như lê và kỷ tử cho vào sau để giữ được độ giòn và không bị nát. Điều này giúp món chè có được kết cấu đẹp mắt và hương vị hài hòa.
• Điều chỉnh độ ngọt: Nên cho đường vào cuối cùng và điều chỉnh theo khẩu vị. Đường tinh luyện Biên Hòa với độ tinh khiết cao sẽ giúp tạo nên vị ngọt thanh tự nhiên, không gắt, đồng thời làm tăng thêm hương vị tổng thể của món chè.
• Vệ sinh dụng cụ nấu: Nồi và các dụng cụ nấu cần được vệ sinh sạch sẽ, tránh để lại mùi từ các món ăn trước đó ảnh hưởng đến hương vị của sâm bổ lượng.
• Tỷ lệ nước và nguyên liệu: Cần đảm bảo lượng nước đủ ngập nguyên liệu để quá trình chiết xuất diễn ra tốt nhất, nhưng không nên cho quá nhiều nước sẽ làm loãng vị của chè.
• Thời điểm cho gia vị: Nếu sử dụng thêm các gia vị như quế, gừng, nên cho vào đầu tiên để tạo nền hương cho món chè.

4. Mẹo bảo quản chè sâm bổ lượng được lâu

Hình 9: Mẹo bảo quản chè sâm bổ lượng được lâu

Để bảo quản sâm bổ lượng được lâu và giữ nguyên hương vị, bạn có thể áp dụng những mẹo sau:

• Bảo quản trong tủ lạnh: Sau khi nấu xong và để nguội hoàn toàn, cho sâm bổ lượng vào hộp kín hoặc bình thủy tinh sạch, bảo quản trong tủ lạnh. Thời gian bảo quản tối đa là 3-4 ngày. Nên chia nhỏ thành nhiều phần để dễ sử dụng và tránh phải đun đi đun lại nhiều lần.
• Đựng riêng nước và nguyên liệu: Nếu muốn bảo quản lâu hơn, bạn nên tách riêng phần nước và phần nguyên liệu. Phần nước có thể giữ được 5-7 ngày, còn phần nguyên liệu nên dùng trong 3-4 ngày. Cách này giúp bảo quản được lâu hơn và giữ được độ tươi ngon của từng thành phần.
• Đun lại đúng cách: Khi muốn dùng lại, chỉ cần lấy phần muốn dùng ra đun nóng với lửa nhỏ. Không nên đun đi đun lại nhiều lần vì sẽ làm mất dưỡng chất và thay đổi hương vị.

Sâm bổ lượng không chỉ là thức uống giải khát thông thường mà còn là một bài thuốc quý có công dụng tuyệt vời với sức khỏe. Với những hướng dẫn chi tiết trên đây, hy vọng bạn đã có thể tự nấu được món chè thơm ngon, bổ dưỡng này tại nhà. Hãy chia sẻ bài viết này nếu bạn thấy hữu ích nhé!

Xem thêm công thức các món nước giải nhiệt, thanh mát:

1. Cách làm yến chưng nước dừa bổ dưỡng, đơn giản ngay tại nhà

2. 5 cách làm nước dừa trân châu mát lạnh, giải nhiệt ngày hè

3. Khám phá cách nấu chè hạt sen ngọt bùi, tốt cho sức khỏe

4. 13 cách làm siro trái cây ngâm đường ngon ngọt ngay tại nhà

5. Cách làm nước dừa nha đam thanh mát, giải nhiệt ngày hè