Chè trôi nước truyền thống, đơn giản, ngon dẻo tại nhà

Chè trôi nước là một món tráng miệng truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa Việt Nam. Không chỉ là món ăn ngọt quen thuộc trong những ngày Tết Hàn thực, chè trôi nước còn là biểu tượng của sự đoàn viên, sum vầy trong văn hóa ẩm thực dân tộc. Những viên bánh trắng trong, tròn đều với nhân đậu xanh thơm bùi, nằm trong nước đường trong vắt tạo nên một món ăn vừa đẹp mắt vừa ngon miệng. Trong bài viết này, hãy cùng Biên Hòa Consumer khám phá cách làm chè trôi nước truyền thống, đơn giản, ngon dẻo tại nhà.

1. Ý nghĩa của chè trôi nước trong ẩm thực Việt Nam

Chè trôi nước là món bánh truyền thống có từ xa xưa trong văn hóa ẩm thực Việt Nam, được cho là du nhập từ Trung Hoa và dần được Việt hóa để phù hợp với khẩu vị người Việt. Món ăn này không chỉ xuất hiện trong những bữa tiệc ngày thường mà còn đặc biệt quan trọng trong ngày Tết Hàn thực - một ngày lễ cổ truyền diễn ra vào mồng 3 tháng 3 âm lịch hàng năm.

Ý nghĩa trong tết Hàn Thực: Vào ngày Tết Hàn thực, các gia đình Việt Nam thường làm chè trôi nước để dâng cúng tổ tiên. Đây là dịp để con cháu bày tỏ lòng thành kính, biết ơn đối với những người đã khuất. Tương truyền, việc cúng bánh trôi vào ngày này còn để tưởng nhớ Giới Tử Thôi - một vị trung thần thời Xuân Thu, người đã hy sinh trong một trận cháy rừng để bảo vệ chủ.

Chè trôi nước là món bánh truyền thống có từ xa xưa trong văn hóa ẩm thực Việt Nam

Biểu tượng văn hóa: Tên gọi "trôi nước" của món bánh mang ý nghĩa sâu sắc về ước nguyện một cuộc sống suôn sẻ, trôi chảy. Người xưa quan niệm rằng, như những viên bánh nhẹ nhàng trôi trong nước đường trong vắt, cuộc sống con người cũng sẽ trôi đi một cách nhẹ nhàng, thuận lợi không vướng bận.

Ý nghĩa về hình dáng và màu sắc: Hình dáng tròn trịa của bánh trôi không chỉ đẹp mắt mà còn mang ý nghĩa về sự viên mãn, đầy đặn trong cuộc sống. Trong quan niệm của người Việt, hình tròn tượng trưng cho sự hoàn hảo, trọn vẹn - điều mà mỗi người đều mong muốn đạt được trong cuộc sống.

Màu sắc của món bánh cũng chứa đựng triết lý âm dương của người Á Đông. Vỏ bánh trắng tinh khiết tượng trưng cho âm, trong khi nhân đậu xanh vàng ươm đại diện cho dương. Sự kết hợp này tạo nên một thể thống nhất, hoàn chỉnh, thể hiện sự cân bằng trong vũ trụ.

Giá trị gia đình: Nước đường trong vắt bao bọc những viên bánh trôi như một biểu tượng của tình thương yêu, sự che chở trong gia đình. Việc cùng nhau làm bánh trôi nước trở thành dịp để các thành viên trong gia đình sum họp, gắn kết. Đặc biệt, công đoạn vo bánh đòi hỏi sự khéo léo và kiên nhẫn, thường được xem là cách để các bà, các mẹ truyền dạy con cháu về nữ công gia chánh.

Giá trị trong xã hội hiện đại: Ngày nay, mặc dù cuộc sống hiện đại với nhiều món tráng miệng mới lạ, chè trôi nước vẫn giữ được vị trí đặc biệt trong văn hóa ẩm thực Việt Nam. Món bánh không chỉ là sự kết tinh của kỹ thuật làm bánh truyền thống mà còn là cầu nối giữa các thế hệ, giúp người trẻ hiểu hơn về văn hóa, phong tục của dân tộc.

2. Nguyên liệu cần chuẩn bị để làm chè trôi nước 

Để làm được những viên bánh trôi nước thơm ngon, dẻo dai, bạn cần chuẩn bị các nguyên liệu chất lượng. Đường Biên Hòa Consumer với độ tinh khiết cao sẽ giúp nước đường trong vắt và có độ ngọt vừa phải. Các nguyên liệu chính bao gồm:

Phần vỏ bánh:

• Bột nếp: 300g bột nếp mịn, thượng hạng

• Nước ấm: 150-200ml (tùy độ ẩm của bột)

• Một chút muối

Phần nhân bánh:

• Đậu xanh đã xay nhuyễn: 200g

• Đường Biên Hòa Pure: 50g

• Dầu ăn: 2 thìa canh

Nước đường:

• Đường Biên Hòa Pure: 200g

• Nước lọc: 1 lít

• Gừng tươi: 2-3 lát

• Lá dứa: 2-3 lá (tùy chọn)

Phần trang trí:

• Dừa nạo tươi

• Vừng rang thơm

• Gừng thái sợi

3. Dụng cụ cần chuẩn bị

Để quá trình làm bánh được thuận lợi, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ sau:

• Tô lớn nhào bột: Chọn tô sứ hoặc inox có kích thước vừa phải, đủ rộng để nhào bột thoải mái. Bề mặt tô nhẵn sẽ giúp bột không bị dính và dễ làm sạch.

• Nồi nấu nước đường: Sử dụng nồi có đáy dày, kích thước vừa phải để nước đường có thể ngập hết bánh. Nồi đáy dày giúp phân bố nhiệt đều, tránh đường bị cháy.

• Thớt và dao: Cần thớt sạch để vo bánh và dao sắc để thái gừng, lá dứa. Thớt nhựa hoặc gỗ đều được, miễn là bề mặt phẳng để dễ thao tác.

• Rây bột: Rây bột mịn giúp loại bỏ cục vón, làm cho bột mịn và đều hơn. Nếu bột đã mịn sẵn có thể không cần dụng cụ này.

4. Các bước thực hiện nấu chè trôi nước

Bước 1: Chuẩn bị nhân bánh

Đầu tiên, đậu xanh đã đãi vỏ được ngâm trong nước ấm khoảng 4 giờ hoặc qua đêm cho mềm. Sau đó đem đãi sạch, nấu chín với lượng nước vừa đủ đến khi đậu mềm nhừ. Tiếp theo, đem xay nhuyễn đậu xanh rồi cho vào chảo, thêm đường Biên Hòa Pure theo tỷ lệ 100g đậu xanh với 30g đường. Đảo đều trên lửa nhỏ đến khi hỗn hợp đặc và có thể nắm thành viên được. Thêm 2 thìa dầu ăn vào để nhân không bị khô và dễ vo viên hơn. Để nguội rồi vo thành những viên nhỏ khoảng 10g, đường kính tầm 2cm.

Bước 2: Làm vỏ bánh

Cho bột nếp vào tô lớn, thêm một chút muối để giữ màu trắng cho bánh. Dùng nước ấm (khoảng 40-50 độ C) từ từ đổ vào bột trong khi nhào. Việc dùng nước ấm sẽ giúp bột nở tốt và dẻo hơn. Nhào bột liên tục trong khoảng 15-20 phút, đến khi bột mịn, dẻo và không còn dính tay. Nếu bột quá khô thì thêm từng chút nước, nếu bột nhão thì thêm bột. Để bột nghỉ khoảng 15 phút cho tinh bột ổn định.

Bước 3: Tạo hình bánh

Chia bột thành những phần nhỏ khoảng 20g. Lấy một phần bột, ấn dẹt thành hình tròn đường kính khoảng 7-8cm, độ dày đều nhau. Đặt viên nhân đậu xanh vào giữa, từ từ kéo mép bột lên bọc kín nhân. Dùng lòng bàn tay vo tròn đều nhẹ nhàng để tạo thành viên bánh hình cầu hoàn chỉnh. Đặc biệt chú ý không để nhân lộ ra ngoài và độ dày vỏ bánh phải đều để bánh chín đồng đều.

Bước 4: Nấu nước cốt dừa

Bắt nồi lên bếp, cho vào 320ml nước cốt dừa XIM – Mom Cooks từ Biên Hòa Consumer - sản phẩm chứa hơn 93% nước cốt dừa nguyên chất từ thủ phủ dừa Bến Tre, 125ml nước lọc, ⅓ muỗng cà phê muối và hỗn hợp gồm 1 muỗng canh bột năng cùng 3.5 muỗng cà phê bột gạo đã được pha trước ở ngoài rồi bật lửa nhỏ.

Nước cốt dừa XIM – Mom Cooks từ Biên Hòa Consumer

Với công nghệ ép lạnh và tiệt trùng UHT tiên tiến từ Thụy Điển, Nước Cốt Dừa XIM – Chef's Choice được sản xuất trong vòng 24h, giữ nguyên độ béo tự nhiên mà không cần thêm chất bảo quản hay hương liệu tạo béo. Điều này đảm bảo món ăn của bạn luôn thơm ngon, béo ngậy tự nhiên như dùng nước cốt dừa tươi vắt tại nhà.

Khi nước cốt dừa đạt đến độ sánh như mong muốn, bạn tắt bếp, cho thêm vào nồi 1 ống bột vani và khuấy đều.

Bước 5: Nấu nước đường

Cho đường Biên Hòa Pure vào nồi theo tỷ lệ 200g đường với 1 lít nước. Thêm vài lát gừng tươi đập dập và 2-3 lá dứa (nếu có) để tạo hương thơm. Đun sôi hỗn hợp trên lửa vừa, khuấy đều để đường tan hoàn toàn.

Hoặc để tiết kiệm thời gian và công sức, bạn có thể dùng đường mía lỏng Biên Hòa - sản phẩm đường nước tiện lợi được làm từ 60% đường mía tự nhiên, đã được tinh luyện sẵn với độ ngọt vừa phải đảm bảo vị ngọt thanh, không chất tạo mùi, không phẩm màu, an toàn cho sức khỏe. Chỉ cần pha loãng với nước theo tỷ lệ 1:1 và đun sôi cùng gừng, lá dứa là có ngay nước đường thơm ngon, độ sánh hoàn hảo mà không cần chờ đợi lâu.

Đường mía lỏng Biên Hòa

Hạ lửa nhỏ và đun thêm khoảng 5 phút để nước đường sánh lại nhẹ. Nước đường nên có độ ngọt vừa phải, không quá đặc để không át đi vị của bánh.

Bước 6: Luộc bánh

Đun một nồi nước sôi khác để luộc bánh. Khi nước sôi già, thả từng viên bánh vào, không cho quá nhiều bánh cùng lúc để tránh dính vào nhau. Dùng đũa đảo nhẹ để bánh không dính đáy. Khi bánh nổi lên mặt nước và có màu trong suốt (khoảng 4-5 phút) là bánh đã chín. Vớt bánh ra cho ngay vào tô nước đường đã chuẩn bị sẵn.

Trong quá trình luộc, nếu thấy nước luộc bánh bị đục, nên thay nước mới để bánh được trong đẹp. Đặc biệt, khi vớt bánh không nên để bánh ráo nước quá lâu vì sẽ làm bánh bị dính vào nhau. Cho bánh ngay vào nước đường để giữ được độ dẻo và đẹp mắt của bánh.

5. Cách trình bày và thưởng thức

5.1 Trang trí với dừa nạo và vừng rang

Chuẩn bị nguyên liệu trang trí dừa tươi: được nạo thành sợi mỏng, đều và mịn, không để quá dài sẽ khó ăn. Ngâm dừa trong nước ấm với một chút muối để dừa thêm ngọt và sạch sẽ. Vừng được rang trên chảo nhỏ lửa, đảo đều tay đến khi có màu vàng nâu và tỏa hương thơm đặc trưng. Gừng tươi thái thành sợi thật mỏng, đều nhau để tạo điểm nhấn.

Nghệ thuật trang trí: sau khi múc bánh và chan nước đường vào bát, rắc một lớp dừa nạo tươi đều lên bề mặt, tạo độ béo tự nhiên và màu trắng tinh tế. Tiếp theo, rắc vừng rang theo hình tròn đồng tâm quanh bát, tạo tương phản màu sắc với dừa trắng. Cuối cùng, đặt vài sợi gừng thái mỏng ở giữa bát như một điểm nhấn, vừa trang trí vừa tạo hương vị đặc trưng.

5.2 Cách múc chè để bánh không bị vỡ

Kỹ thuật múc bánh: sử dụng muôi có lỗ chuyên dụng để múc bánh. Đưa muôi xuống nước đường một cách nhẹ nhàng, tránh tạo xoáy nước mạnh làm bánh va đập vào nhau. Khi múc được bánh, để nước đường róc bớt tự nhiên qua các lỗ trên muôi. Việc này giúp giảm lực tác động của nước lên bánh khi đặt vào bát.

Quy trình chan nước đường: đặt từng viên bánh vào bát trước, sắp xếp cân đối và hài hòa. Sau đó mới từ từ chan nước đường vào, không đổ trực tiếp lên bánh mà nên chan dọc theo thành bát. Điều chỉnh lượng nước đường sao cho vừa đủ ngập bánh, không nên chan quá nhiều sẽ làm khó ăn và mất thẩm mỹ.

6. Mẹo vặt và lưu ý

• Kỹ thuật làm bánh không bị nát: công đoạn nhào bột cần được thực hiện kỹ lưỡng trong khoảng 15-20 phút để bột đạt độ dẻo tốt nhất. Khi nhào, cần thêm nước từ từ và nhào đều tay để bột được đồng nhất. Việc để bột nghỉ khoảng 15 phút sau khi nhào giúp tinh bột ổn định, dễ tạo hình hơn.

• Khi vo bánh, phải đảm bảo nhân được bọc kín hoàn toàn bởi lớp vỏ đều nhau. Nếu vỏ bánh không đều hoặc có kẽ hở, nhân sẽ trồi ra khi luộc khiến bánh bị vỡ. Đặc biệt chú ý không được để khí lọt vào giữa nhân và vỏ khi vo bánh.

• Trong quá trình luộc, nhiệt độ nước không nên quá sôi mạnh vì sẽ làm bánh va đập vào nhau và dễ vỡ. Khi bánh nổi lên, chỉ đảo nhẹ nhàng bằng đũa để bánh không dính đáy, tránh dùng lực mạnh có thể làm bánh bị méo hoặc nát.

• Bí quyết giữ bánh trắng đẹp: để bánh có màu trắng tinh khiết, việc chọn bột nếp chất lượng cao là vô cùng quan trọng. Bột nếp phải mịn, trắng đều và không có mùi lạ. Khi nhào bột, sử dụng nước ấm khoảng 40-50 độ C, không dùng nước nóng vì sẽ làm bột bị chín sớm và mất độ dẻo.

• Thêm một chút muối vào bột không chỉ giúp giữ màu trắng mà còn làm tăng độ đàn hồi của bột. Khi luộc bánh, cần theo dõi kỹ thời gian, vớt bánh ngay khi vừa chín tới, nhận biết qua độ trong suốt của vỏ bánh. Nếu để lâu trong nước sôi, bánh sẽ bị nhão và mất độ trắng đẹp.

• Điều chỉnh độ ngọt phù hợp: việc sử dụng đường Biên Hòa Pure với độ tinh khiết cao giúp dễ dàng điều chỉnh độ ngọt và tạo nước đường trong vắt. Nên nếm thử nước đường trước khi cho bánh vào để đảm bảo độ ngọt vừa phải. Tỷ lệ chuẩn là 200g đường cho 1 lít nước, có thể điều chỉnh tăng giảm tùy khẩu vị.

• Đối với nhân bánh, lượng đường trộn với đậu xanh cũng cần được cân nhắc kỹ. Nếu cho quá nhiều đường vào nhân, khi ăn sẽ bị ngọt gắt và làm mất đi vị béo tự nhiên của đậu xanh. Ngược lại, nhân ít đường quá sẽ khiến bánh nhạt nhẽo, không hài hòa với nước đường bên ngoài.

Chè trôi nước truyền thống

Với những hướng dẫn chi tiết trên, bạn đã có thể tự làm được món chè trôi nước thơm ngon tại nhà. Sử dụng đường Biên Hòa Consumer sẽ giúp món chè của bạn có vị ngọt thanh tao, nước trong vắt đẹp mắt. Hãy thử làm ngay để cả gia đình cùng thưởng thức món tráng miệng truyền thống này nhé!

Xem thêm bí quyết làm các món tráng miệng đơn giản tại nhà: